Pneumokokken zijn bacteriën (Streptococcus Pneumoniae) die sinusitis en middenoorontsteking kunnen veroorzaken. Naast deze ziektes kunnen de bacteriën ook zeer ernstige infecties veroorzaken zoals ernstige longontsteking, hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging.
De pneumokok is een bacterie die na de meningokok momenteel de grootste oorzaak is van hersenvliesontsteking. Omdat er verschillende types pneumokokken bestaan, is er geen immuniteit na het doormaken van de infectie.
Vooral kinderen jonger dan 2 jaar kunnen ziek worden door pneumokokken. Bij volwassenen komt de ernstige vorm van de ziekte meer voor bij stijgende leeftijd, vooral bij mensen vanaf 65 jaar en bij risicogroepen.