Vaccineerbare ziekte: Mazelen-Bof-Rubella

» Mazelen

Mazelen behoort tot de meest besmettelijke infectieziektes en wordt veroorzaakt door het mazelenvirus (morbillivirus).
Het kan zowel bij kinderen als bij volwassenen voorkomen en voor ernstige complicaties zorgen, zoals longontsteking, hersenontsteking en zelfs overlijden.
Hersenontsteking veroorzaakt vaak blijvende spasticiteit met ontwikkelingsachterstand. Soms kunnen mazelen verward worden met andere vlekjesziekten. Indien je mazelen oploopt tijdens de zwangerschap, dan bestaat er een risico op vroeggeboorte, miskraam of misvorming van de foetus.

» Bof

Bof (dikoor) is een besmettelijke, virale ziekte die de bovenste luchtwegen en speekselklieren aantast.
Bof is bekend als een kinderziekte, maar alle leeftijdsgroepen kunnen worden getroffen.
In sommige gevallen kunnen complicaties optreden, zoals ontsteking van de testikels (orchitis), eierstokken (oöforitis), de hersenen (encefalitis) of de hersenvliezen (meningitis).

» Rubella (rode hond)

Rubella of rode hond wordt veroorzaakt door het rubellavirus (Rubivirus).
Het is meestal niet ernstig voor kinderen, maar het kan wel gevaarlijk zijn voor volwassenen.
Vrouwen die in de eerste maanden van hun zwangerschap met het rubella virus besmet worden, hebben een grote kans op een miskraam of een baby met aangeboren afwijkingen. Daarom wordt vaccinatie aanbevolen bij vrouwen met een zwangerschapswens of onmiddellijk na de bevalling.

(Geen tijd of zin om uitgebreid te lezen? Ga direct naar de samenvatting.)

Besmetting

Besmetting gebeurt van mens op mens, via de lucht (via kleine speekseldruppeltjes uit neus, keel en mond), via direct contact met snot of slijm of soms via besmette voorwerpen of oppervlakken.

Mazelen komt in de hele wereld voor, ook binnen Europa (bv Oostenrijk en Armenië). In bepaalde landen in Afrika is mazelen nog altijd een belangrijke doodsoorzaak bij jonge kinderen. Over het algemeen is het risico om mazelen op te lopen tijdens een reis het hoogst in landen waar weinig kinderen gevaccineerd zijn zoals in Afrika, Azië en het Midden-Oosten. Maar ook in Europa en Amerika worden niet alle kinderen gevaccineerd, met regelmatige uitbraken van mazelen tot gevolg. Zie wanda.be voor een opsomming van de landen met een mazelenuitbraak.

In 2012 was er in België een grote uitbraak van bof.

Symptomen

Mazelen:

Mazelen start als een verkoudheid met loopneus, koorts en hoest (dit is een zeer besmettelijke periode)
Huiduitslag: rode vlekken die beginnen achter de oren en zich verspreiden over het hele lichaam in een periode van drie dagen
Hoge koorts
Oogontsteking, rode ogen, waterige ogen

Bof:

Koorts en malaise
In 2/3 van de gevallen leidt bof tot een typische zwelling van de wangen als gevolg van een infectie van de speekselklieren (parotitis)
De ziekte duurt meestal ongeveer 2 weken

Rubella:

Koorts, malaise
Lymfadenopathie (vergrote lymfeklieren)
Algemene rode huiduitslag (begint in het gezicht, de vlekken kunnen in elkaar overlopen)
Voornamelijk vrouwen: ontsteking van gewrichten

Vaccinatie tegen Mazelen – Bof – Rubella

Het mazelen-bof-rubella-vaccin is een levend verzwakt vaccin en behoort tot het basisvaccinatieschema (MMR Vaxpro®).
Vanaf 1985 wordt dit vaccin in België aangeboden aan elke baby van 12 maanden en vanaf 1995 behoort daar een tweede dosis bij op de leeftijd van 10 jaar (5^e leerjaar). Vanaf het schooljaar 2023-2024 wordt, in het kader van de doelstelling om mazelen te elimineren, de tweede dosis toegediend in het 4^e leerjaar (9 jaar).
Na twee dosissen is er een optimale en in principe levenslange bescherming.

Details ↓

Personen die voor 1970 werden geboren in België, hebben normaal gesproken als kind mazelen doorgemaakt en zijn daardoor immuun.
Volwassenen geboren tussen 1970 en 1990 lopen dus een hoger risico op mazelen doordat ze niet immuun zijn en veelal niet tweemaal gevaccineerd zijn in de kindertijd.

Mazelen is dus niet alleen een kinderziekte!
Check je vaccinatiestatus en laat je vaccineren tegen de mazelen, zeker wanneer je op reis gaat of een zwangerschapswens hebt.

Het vaccin is aanbevolen bij alle volwassenen (geboren na 1970) die geen mazelen doormaakten en geen of slechts één vaccin gekregen hebben. In Vlaanderen wordt het vaccin voor deze doelgroep gratis aangeboden.
Wanneer vaccinatie voor volwassenen aangewezen is, bestaat het schema uit 2 dosissen met een interval van minstens 4 weken. Wanneer in het verleden reeds één dosis werd gegeven, volstaat één bijkomende dosis.
Baby’s (< 12 maanden) die nog geen mazelenvaccinatie kregen en oudere kinderen die nog geen tweede mazelenvaccinatie kregen, kunnen vervroegd gevaccineerd worden wanneer ze reizen naar landen met een verhoogd risico.
Het vaccin wordt best niet tegelijk met het gele koorts-vaccin toegediend, maar bij voorkeur met een interval van 4 weken.
Bij personen die niet gevaccineerd zijn tegen mazelen en die in contact komen met een besmette persoon, kan vaccinatie binnen de 72 uur gedeeltelijke bescherming bieden.
Voor rubella geldt dat systematisch bloedonderzoek voor rubella-antistoffen enkel zinvol is bij vrouwen die zwanger willen worden. Bij vrouwen met een zwangerschapswens die niet gevaccineerd zijn en geen antistoffen tegen rubella hebben, wordt vaccinatie aanbevolen. De vrouw wordt best niet zwanger in de 4 weken die volgen op de vaccinatie (door de rubella-component).
Vaccinatie tegen rubella is ook aanbevolen onmiddellijk na de bevalling bij vrouwen die geen rubella-antistoffen hebben. Ook wanneer de vrouw borstvoeding geeft, kan gevaccineerd worden (tenzij bij een baby met verminderde immuniteit).

Vaccins tegen MBR geregistreerd in België: Priorix®, MMR Vaxpro®, ProQuad® (MBR + varicella)

(klik hier voor een overzicht van alle vaccins per ziekte)

Victor Vaccin vat samen

Vaccin tegen mazelen – bof – rubella. Aanbevolen voor:

Kind – Volwassenen – Reiziger – Zwangere – Werknemer – Risicogroepen

Details ↓

Ga terug

Vaccineerbare ziekte: Mazelen – Bof – Rubella (MBR)

Besmetting

Symptomen

Vaccinatie tegen Mazelen – Bof – Rubella

Mazelen is dus niet alleen een kinderziekte!
Check je vaccinatiestatus en laat je vaccineren tegen de mazelen, zeker wanneer je op reis gaat of een zwangerschapswens hebt.

Victor Vaccin vat samen

‘Victor Vaccin’ is een initiatief vanuit de ziekenhuizen van HOST TRIaz.

Volg Victor Vaccin op social media

Wat zoek je?

Vaccineerbare ziekte: Mazelen – Bof – Rubella (MBR)

Vaccinatie tegen Mazelen – Bof – Rubella

Mazelen is dus niet alleen een kinderziekte! Check je vaccinatiestatus en laat je vaccineren tegen de mazelen, zeker wanneer je op reis gaat of een zwangerschapswens hebt.

Victor Vaccin vat samen

‘Victor Vaccin’ is een initiatief vanuit de ziekenhuizen van HOST TRIaz.

Volg Victor Vaccin op social media

Wat zoek je?

Mazelen is dus niet alleen een kinderziekte!
Check je vaccinatiestatus en laat je vaccineren tegen de mazelen, zeker wanneer je op reis gaat of een zwangerschapswens hebt.